ένα πιάτο γεμάτο επιστήμη!
Unesco: “Transforming Our World: the 2030 Agenda for Sustainable Development”
Teacher: Kristi Folia
M.Sc: Educational Technology & Human Resources Development.
2019-2020
Νερό
Το μεγαλύτερο μέρος της γης αποτελείται από νερό. Το 97,2% του νερού αυτού βρίσκεται στους ωκεανούς, είναι δηλαδή αλμυρό. Μόλις το 2% βρίσκεται στους πόλους και στους παγετώνες, είναι δηλαδή πάγος και χιόνι, ενώ ακόμα μικρότερο ποσοστό το 0,6% βρίσκεται στις λίμνες, στα ποτάμια και στα υπόγεια ύδατα γλυκού νερού.Είναι κατανοητό πως, παρότι ο πλανήτης μας βρέχεται από νερό στο μεγαλύτερο μέρος του (για αυτό λέγεται και υδρόγειος: ύδωρ + γη), μόνο ένα ελάχιστο μέρος από αυτό το νερό είναι διαθέσιμο για τις ανάγκες των ανθρώπων, για πόση, πότισμα, πλύσιμο κ.α. Αποτελεί έναν σπάνιο φυσικό πόρο, ο οποίος βρίσκεται σε περιορισμένη ποσότητα.
Πηγή: medsos.gr
Γιατί όμως δεν τελειώνει το νερό αφού η ποσότητά του είναι περιορισμένη;
Το μυστικό βρίσκεται στον ήλιο! Ο ήλιος θερμαίνει την γη και μαζί της τα νερά που βρίσκονται επάνω σε αυτήν. Τα νερά της θάλασσας, της λίμνης και του ποταμού θερμαίνονται και εξατμίζονται, γίνονται δηλαδή υδρατμοί. Οι υδρατμοί ανεβαίνοντας στα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, ψύχονται και δημιουργούν τα σύννεφα. Λόγω του βάρους που αποκτούν, οι υδρατμοί πέφτουν πάλι στη γη ως βροχή, χιόνι ή χαλάζι. Η φυσική αυτή διαδικασία ονομάζεται κύκλος του νερού.
Πηγή: medsos.gr
Γιατί δεν παγώνει το νερό στο βυθό της θάλασσας;
Αυτό οφείλεται στο φαινόμενο της ανώμαλης διαστολής του νερού, το οποίο έχει τεράστια οικολογική σημασία. * Όταν ένα υγρό θερμαίνεται, αυξάνεται ο όγκος του (διαστολή) και όταν κρυώνει μειώνεται ο όγκος του (συστολή). Όμως το νερό παρουσιάζει μια διαφορετική συμπεριφορά μεταξύ των θερμοκρασιών 0° C και 4°C . Μόλις φτάσει τους 0° C αρχίζει η τήξη του και για όση ώρα υπάρχει στερεό υλικό η θερμοκρασία παραμένει σταθερή, όση κι αν είναι η παρεχόμενη θερμική ενέργεια. Όταν πια ολοκληρωθεί η διαδικασία της τήξης η θερμοκρασία αρχίζει να ανεβαίνει, αλλά παρατηρείται το εξής παράδοξο: Μέχρι η θερμοκρασία να φτάσει τους +4°C, το νερό συστέλλεται συνεχώς, και μόνο μετά από αυτό το όριο (των +4°C) αρχίζει να διαστέλλεται κανονικά όπως όλα τα υγρά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το νερό να παρουσιάζει τη μεγαλύτερη πυκνότητα σε θερμοκρασία +4°C, γιατί στη θερμοκρασία αυτή ο όγκος του είναι ο μικρότερος.
Συνέπεια της ανωμαλίας αυτής είναι ότι όταν το νερό κατεβεί στη θερμοκρασία 0°C, τότε γίνεται πιο αραιό από το νερό που έχει θερμοκρασία γύρω στους +4°C και επομένως ανεβαίνει στην επιφάνεια, ενώ το νερό των +4 °C βαθμών πάει στον πυθμένα. Είναι δυνατόν λοιπόν το νερό να παγώσει στις θάλασσες και στις λίμνες μόνο στην επιφάνεια και κάτω από τον πάγο να υπάρχει νερό στους 4°C.
Αυτό έχει μεγάλη σημασία για τη διατήρηση της ζωής στις θάλασσες και τις λίμνες.
